Hər bayramda dəyişməyən və əsas diqqət edilən məsələlərdən biri süfrənin hazırlanmasıdır. Yeni ilə xas olan digər məqam isə yolka bəzədilməsidir. Bu iki məramı cibə güclü ziyan vermədən gerçəkləşdirmək üçün də gərək bazarları gəzəsən, götür-qoy edəsən.
Paytaxt əhli arasında ən sərfəli alış-veriş məkanlarından biri kimi tanınan “8-ci km bazarı”nda bayramqabağı vəziyyətin necə olduğunu öyrənmək üçün Oxu.Az-ın əməkdaşları oraya baş çəkiblər.
Diqqətimizi çəkən ilk məqam nisbi seyrəklikdir. Yəni əvvəlki qədər sıxlıq yoxdur. Amma bayram üçün lazım olan hər şeyi burada tapmaq mümkündür. Piştaxtalardakı rəng müxtəlifliyi alıcının gözünü oxşasa da, satıcıların üz ifadəsinə baxanda adamın cibləri “üşüyür”.
Əvvəlcə Yeni il atributlarının satıldığı hissəyə baş çəkirik. Düzü, belə piştaxtaların sayı gözlədiyimizdən azdır. Satıcı məhsulları bir aydır ki, satışa çıxardığını söyləyir:
“Alıcılıq qabiliyyəti çox aşağıdır. Havanın soyuq keçməsi ilə də əlaqəsi yoxdur. Heç normal hava şəraitində də gələn yox idi. Qiymətlər aşağıdır. Endirimlər də edirik.
Hər qiymətə oyuncaq var, qiyməti də 1-2-3 manat arasında dəyişir. Yolkanın ən kiçiyinin qiyməti 5 manatdır, orta hündürlüklü – 10, ən böyüyü 90-100 manatadır. Bir sözlə, əvvəllər alıcılar çox idi. İndi isə tam əksidir. Qiymət artımı da yoxdur”.
Meyvə-tərəvəz məhsullarının satıcısı bazarda alıcıların sayının azalmasını iri marketlərlə əlaqələndirir:
“Bazarda hər şey ucuzdur. İri marketlər 1 manatlıq malı 10 manata satırlar. Reklamı güclüdür. İnsanlar aldanıb, marketlərə üz tuturlar. Bazarda hər şey ucuz olsa da, məhsulları alan yoxdur. Bəzən elə malı ucuz qiymətə reklam edirlər ki, heç bazarda həmin mal o qiymətdən qat-qat aşağı olsa da, almazlar. Baxırsan ki, keyfiyyət eynidir. Malları buradan alıb mağazalara aparırlar. Mağazada 1,2-1,6 manata satılan kartof bazarda kiloqramı 1 manata satılır. Almanın kilosu bizdə 1 manatdırsa, mağazada 2-3 manata satılır. Adını da qoyurlar ki, mağazada endirim var. Heç bir endirim yoxdur. İnsanlar başa düşmürlər ki, onlar 1 manatlıq malı 2-3 manat baha alırlar”.
Satıcı alıcılıq qabiliyyətinin son üç ayda azaldığını qeyd edib:
“Üç ay olar ki, alıcılıq qabiliyyəti düşüb. Marketlərdə insanları aldadırlar. Malın üstünə aşağı qiymət yazılır. Məhsulu tək alanda kassada məlum olur ki, əslində, bahadır.
Bizim məhsullarımız satılmasa da, bizə rüsum tətbiq edilib. 60-70 manat yerpulu ödəyirik”.
Digər bir ərzaq satıcısı noyabrın 10-dan bazarda durğunluq olduğunu əlavə edib:
“Hər il məhsullar bahalaşır. İşbazlar düşünürlər ki, nələrinsə qiymətini qaldırmaq lazımdır. Bəzən elə məhsulların qiymətini artırırlar ki, onlarda artıma ehtiyac belə, yoxdur. Taxıl, yağ qıtlığı var, bu hər kəsə məlumdur. Kənd təsərrüfatı mallarının çoxunun bahalaşmasına isə ehtiyac yoxdur. Yerli məhsullar, əslinə qalsa, ucuzdur”.
Bazarın çərəz satılan hissəsinə də baş çəkirik. Çeşid çoxluğu qiymət fərqi ilə düz mütənasibdir. Satıcı isə deyir ki, çərəzlərin qiymətlərində artım yoxdur:
“Ötən il alıcılarımızın sayı daha çox idi. Endirim də edirik, amma yenə də alver zəifdir. Ötən il aldıqları məhsul çeşidlərini bu il almırlar, deyirlər, bahadır. Amma qiymətlər stabildir, qaldırmamışıq. Yəqin ki, pandemiyadan sonra başlayan inflyasiya insanları pulsuz edib. Maaş onları qane etmir. Az alırlar. Ötən il bir məhsulu kiloqramla alırdılarsa, indi maksimum 200 qram alırlar. Biz xüsusi endirimlər də edirik. Maksimum dərəcədə kömək etməyə çalışırıq”.
Sonda isə ümidlərini hələ də itirmədiklərini əlavə edir.
Daha çox foto burada: PhotoStock.az
Nəzrin Vahid
Xeberal.az
