Bu gün Ramazan ayının ilk günüdür. Hər il bu ərəfədə toyların keçirilib-keçirilməyəcəyi ilə bağlı müzakirələr gündəmə gəlir. Paralel olaraq Ramazan ayında Azərbaycanda toyların sayı kəskin azalır. Bir sözlə, Ramazanda şadlıq sarayları və restoranların bazarı dayanır.
Bəs görəsən, Ramazanda niyə toy edilmir? Ramazanda toy etmək günah sayılırmı?
Məsələ ilə bağlı Oxu.Az-ın əməkdaşı restoranlar arasında sorğu keçirib.
Şadlıq saraylarından birinin səlahiyyətlisi sifarişlərin əvvəlki aylara nisbətən kəskin azaldığını qeyd edib:
“Bu gündən Ramazan ayı başlayıb. Bu səbəbdən sifarişlər kəskin azalıb. Ramazanda toy etmək istəmirlər. Yəqin, günah olduğunu düşünürlər. Hətta övladlarının ilk doğum günü Ramazana təsadüf edənlər belə, ad gününü restoranımızda öncədən qeyd etdilər”.
Digər bir şadlıq sarayından verilən məlumata görə, Ramazan ayı olmağına baxmayaraq, müraciət edənlər var:
“Tələbat o qədər də az deyil. Düzdür, əksəriyyəti doğum günləridir. Say az olduğu üçün menyu qiymətləri də məcburən qalxır. Minimum qiymət 45 manatdan başlayır. Bu qiymət, əslində, yüksək deyil. Toy və ad günlərinin menyusu bir-birindən seçilir”.
Başqa bir şadlıq sarayının nümayəndəsi ümumiyyətlə karantindən sonra toylara tələbatın xeyli azaldığını qeyd edib:
“Tələbat əvvəlki illərə görə çox aşağıdır. Bu gündən də Ramazan ayı başlayır. Demək olar ki, müraciət edən yoxdur. Bu ayda toy etməyin qadağası yoxdur. Amma elə düşünürlər ki, toy etmək olmaz. Toy edən olmadığı üçün əvvəlki menyu qiymətləri ilə bazarla ayaqlaşmaq mümkün deyil. Hər şey bahalaşıb. Bir azdan ümumiyyətlə müştəri tapmaq mümkün olmayacaq”.
Restoranlardan birindən isə Ramazanda toy sifarişi olmamasına adət etdiklərini bildiriblər:
“Hər zaman belə olub. Ramazanda insanlar toy etmirlər. Artıq adət halını alıb. Bu ayda toy etmək olar. Sadəcə, spirtli içki olmaz. Yəqin, spirtli içkiyə görə toy etmirlər ki, qonaqları məmnun qalmazlar. Hazırda müraciət edən ümumiyyətlə yoxdur. Ümid edirik ki, fikirlərini dəyişərlər”.
Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin (QMİ) sədr müavini hacı Fuad Nurullayev toy etməyin insanların şəxsi işi olduğunu vurğulayıb:
“Toy etmək insanların şəxsi işidir. Azad istəkdir. Biz ona müdaxilə edə bilmərik. Ramazan rəhmət və dua ayıdır. İnsanlarımız anlayırlar ki, Allaha məxsus olan bir aydır. Bu ayda ancaq ibadət, itaət və dualar ilə məşğul olurlar.
Ona görə də yəqin, toylarını, eyş-işrəti başqa aylara saxlayırlar. Bu, insanların öz ixtiyarındadır. Azad həyat tərzi ilə bağlı işlərə dini baxımdan müdaxilə etmirik”.
F.Nurullayev qeyd edib ki, toy etməmək dinlə bağlı bir məsələ deyil:
“Müsəlman başa düşür ki, Ramazan ilahi mərhəmət ayıdır. İbadət etməli, duaları, yaxşı, Allahın bəyənəcəyi işləri çoxaltmalıdır. Yardımlaşmaq, paylaşmaq gərəkdir.
Bu il Ramazan ayı Novruz bayramı ilə üst-üstə düşür. Novruz bayramı millidir. Onu qeyd etməkdə də heç bir məhdudiyyət yoxdur.
O ki qaldı toy etməməyə, insanlar Ramazana da, Qurban bayramına da toylarını salmırlar, özlərinə xas olan işləri başqa aylara saxlayırlar. Toy etməməyin dinlə əlaqəsi yoxdur, yəni insanların şəxsi yanaşmasıdır.
Adam var, Ramazanda oruc tutmur, yəni bu ayı adi günlər kimi yaşayır. Həmin adama da kimsə nə isə deyə bilməz.
Özünü müsəlman bilən insan çalışır ki, oruc tutsun, sağlamdırsa, ibadət etsin. Savab qazansın. Dualar etsin. Allahın bərəkət və rəhmətinə qovuşa bilsin. Ramazanda əldə etdiyimiz savabı hər ay qazana bilmirik. Ona görə də bu fürsətdən yararlanmaq lazımdır”.
Nəzrin Vahid
Xeberal.az
