“Yaxın gələcəkdə Şimal-Cənub dəhlizinin bütün istiqamətlərdə (quru yolu, dəmiryol, dəniz yolu) təkmilləşdirilməsi məqsədilə bu bəyannamənin yüksək səviyyədə imzalanacağı gözlənilir”.
Bu sözləri İranın yol və şəhərsalma naziri, İran və Azərbaycan Birgə İqtisadi Komissiyasının iranlı həmsədri Mehrdad Bəzrpaş “Trend”ə açıqlamasında deyib.
O, iki ölkə arasında Astaraçay üzərində istifadəyə hazır olan avtomobil körpüsü haqda detalları da açıqlayıb:
“İranın Azərbaycanla təxminən 700 km uzunluğunda sərhədi var. İki ölkənin zəngin müştərək tarixi, mədəni və sairə sahələrdə bağları vardır. İki ölkənin iqtisadi potensialları da tarixi və mədəni sahələrdəki kimi böyük ölçüdə inkişaf etdirilə bilər. Müxtəlif zaman kəsiklərində iki ölkə əlaqələrində müəyyən eniş-yoxuşlar mövcud olub.
İran və Azərbaycanın Şimal-Cənub beynəlxalq dəhlizində yer alması iki ölkənin iqtisadi cəhətdən əlaqələrinin yüksək səviyyədə olmasına imkanlar yaradıb. Azərbaycanda səfərdə olduğum müddətdə baş tutan görüşlərdə əsas diqqətçəkən məsələlərdən biri şimal-cənub və şərq-qərb dəhlizlərinin təkmilləşdirilməsi idi. Çünki bu dəhlizlər iki ölkənin iqtisadi əlaqələrinin yüksəlməsinə təkan verir. Bu dəhlizlər iki ölkənin iqtisadi inkişafına da öz töhfəsini verə bilər”.
İranlı nazirin sözlərinə görə, İran, Azərbaycan və Rusiya arasında üçtərəfli şəkildə (9 sentyabr 2022) Şimal-Cənub Beynəlxalq Nəqliyyat Dəhlizinin İnkişafı ilə bağlı Bakı Bəyannaməsi imzalanıb.
“Yaxın gələcəkdə Şimal-Cənub dəhlizinin bütün istiqamətlərdə (quru yolu, dəmiryol, dəniz yolu) təkmilləşdirilməsi məqsədilə bu bəyannamənin yüksək səviyyədə imzalanacağı gözlənilir. İran, Azərbaycan və Rusiya arasında üçtərəfli şəkildə əməkdaşlıqların inkişaf etdirilməsi diqqət mərkəzindədir. Bu istiqamətdə iclasların təşkil olunması nəzərdə tutulub. Region ölkələri arasında müştərək layihələrdən biri İran, Azərbaycan və Rusiya elektrik şəbəkəsinin sinxronlaşdırılmasıdır. Bununla əlaqədar müxtəlif işlər həyata keçirilib və gələcəkdə üç ölkə arasında elektrik mübadiləsinin şahidi olacağıq.
Yaxın vaxtlarda (2 ayadək) Astaraçay üzərində yeni körpü istifadəyə veriləcək. Bu körpü iki ölkənin ticarət mübadiləsində və yük tranzitində yeni imkanlar yaradacaq. Artıq Astaraçay üzərindəki körpünün tikintisi başa çatıb.
Hazırda həm İran tərəfində, həm də Azərbaycan tərəfində gömrük infrastrukturları yaradılmaqdadır. Körpünün ilk olaraq müvəqqəti şəkildə istifadəyə verilməsi, sonradan isə daimi şəkildə fəaliyyət göstərməsi nəzərdə tutulub”, – deyə o əlavə edib.
O qeyd edib ki, Azərbaycana səfəri çərçivəsində iki ölkə arasında digər iqtisadi məsələlərdən biri hava reyslərinin artırılmasıdır. İki ölkənin mövcud potensiallarını nəzərə alaraq iş adamları, tələbələr və vətəndaşların asan şəkildə səfər etməsi üçün hava reyslərinin artırılması diqqət mərkəzində saxlanılıb.
“İran tərəfi Azərbaycanın rəqəmsal inkişaf və nəqliyyat naziri Rəşad Nəbiyevlə görüşdə birgə gəmiçilik şirkətinin yaradılmasını təklif edib. Azərbaycan tərəfi bu təklifə müsbət yanaşır. Azərbaycanlı nazir Azərbaycanın gəmiçilik şirkətləri ilə bu məsələni koordinasiya edəcəyini bildirib. Həm Azərbaycanın limanlarında böyük imkanlar var, həm də son illər ərzində İranın limanlarında investisiyalar yatırıldığı üçün imkanlar yaradılıb. Yüklərin mexanika vasitələri ilə yüklənib-boşaldılması üçün imkanlar var. İran bundan sonra da limanlarının inkişaf etdirilməsini qarşıya əsas məqsədlərdən biri kimi hədəfləyib. Birgə gəmiçilik şirkətinin yaradılması iki ölkənin dənizçilik sahəsində mövcud potensiallarından daha səmərəli şəkildə istifadə etməyə şərait yaradacaq.
İki ölkə arasında hidroqovşaqların tikilməsi üzrə əməkdaşlıq mövcuddur. Bu hidroqovşaqlardan biri Xudafərin hidroqovşağıdır. Bu hidroqovşağa yaxın zamanlarda su vurulacaq. Digər hidroqovşaq isə Qız Qalası hidroqovşağıdır.
Bu hidroqovşaqda tikinti işləri başa çatmaq üzrədir. Gələn üç ay ərzində tikinti işlərinin başa çatacağı gözlənilir.
Ordubad hidroqovşağının tikilməsi üzrə müəyyən ekoloji məsələlər var. Hər iki ölkədə bunun üzərində işlənəcək”, – deyə M.Bəzrpaş vurğulayıb.
Nazir bildirib ki, iki ölkənin iqtisadi inkişafına kömək edə biləcək məsələlərdən biri preferensial ticarətdə endirimlərin nəzərdə tutulmasıdır:
“İki ölkədə daha çox istifadə olunan məhsulların mübadiləsi üzrə qərar verilib və siyahısı hazırlanıb, endirimlər nəzərdə tutulub. İki ay ərzində iki ölkənin aidiyyəti qurumları tərəfindən preferensial ticarətin elan olunacağı gözlənilir.
İran və Azərbaycan arasında iqtisadi əlaqələr üzrə tamamilə aydın perspektiv var. İki ölkə arasında müəyyən anlaşılmazlıqlar tezliklə aradan qalxacaq və iki ölkə arasında əvvəlkindən daha yüksək səviyyədə ticarət dövriyyəsinin şahidi olacağıq”.
Xeberal.az
