Müsahibə

COVID-19-dan qorunmaq üçün hansı maskalar taxılmalıdır? – Pandemiya xəstəxanasının həkimi ilə MÜSAHİBƏ

Sharing is caring!

Azərbaycanda koronavirus pandemiyasına qarşı mübarizə davam edir. Mərkəzi Gömrük Xəstəxanasının oftalmoloqu Aynurə Əliyeva müşahidələrini Media.Az-la bölüşüb. Hazırda həkim xəstəxananın stasionar şöbəsində koronavirus xəstələrini müalicə edir.

– Xəstəxananız bir müddət pandemiya xəstəxanası kimi fəaliyyət göstərmədi. Ancaq indi yenidən yalnız COVID-19-a yoluxan xəstələri müalicə edirsiniz.

– Doğrudur. İyun ayında, Azərbaycanda ilk xəstəliyin baş verdiyi dövrdə xəstəxanamız yalnız koronavirus xəstələrinin müalicəsinə keçdi. Vətən müharibəsi zamanı xəstəxanamız yaralı əsgərlərin müalicəsi ilə məşğul idi. Müharibə bitdikdən sonra koronavirusla mübarizəni davam etdirdik.

Bizim həkimlər ailələrinə və başqalarına təhlükə yaratmamaq üçün otellərdə yaşayırlar. Növbələr gündə altı saata bölünür. Bu müddətdə yemək yemək olmaz, daim maska ​​taxıldığı üçün oksigen aclığı hiss olunur. Bütün bunlar xroniki yorğunluğa və yuxululuğa səbəb olur. Tam bir saat yalnız xüsusi qoruyucu kostyumlar geyinməyə sərf olunur. Onları necə bağlamaq, xəstə ilə hər təmasdan sonra əlcəkli əllərlə necə davranmaq barədə dəqiq təlimatlar var. Tələsmə və ya diqqətsizlik nəticəsində bir nüans qaçırılırsa, koronavirusa yoluxa bilərsiniz. Çox vaxt səhiyyə işçilərindən biri yoluxur, buna görə həkim və tibb bacıları çatışmır.

– Bəs boş yerlərin mövcudluğu barədə nə demək olar?

– Burada boş yer yoxdur. Yenidən pandemiya xəstəxanasına çevrilən kimi, iki gün ərzində bütün yerlər doldu.

– Sizin üçün ən çətini nədir?

– Ən çətin şey xəstənin vəziyyətinin pisləşməsini izləməkdir.

– Bu tez-tez baş verir?

– Xəstəliyin ilk alovlanması zamanı ağır xəstələrimiz daha çox idi. Bunun bir izahı var. Onda koronavirusa çox az adam inanırdı və sonuncu vəziyyətə qədər həkimlərə müraciət etmirdilər. İndi də çoxlu ağır xəstələr var, amma indi COVID-19-u təsdiqləndikdən dərhal sonra həkimlərə müraciət edən daha şüurlu insanların olduğunu görürük. Bütün bunlar xəstəliyin sabit gedişatına kömək edir və işimizi asanlaşdırır.

Ağır xəstələr indi reanimasiyadadırlar, iyun-iyul aylarından fərqli olaraq xəstəxanada əksər hallarda orta dərəcəli xəstələr stationardadır. Əlbəttə, istisnalar var. Məsələn, yaşlı insanlar və xroniki xəstəlikləri olan insanların vəziyyətləri tez-tez pisləşir. Belə hallarda təcili olaraq reanimasiya şöbəsinə köçürülürlər. Təəssüf ki, ölümcül nəticələrsiz ötüşmək olmur.

– Xəstələr daha çox hansı yaşda olurlar?

– Həm gənc, həm də yaşlı xəstələr var. İyun ayında bütün ailənin müalicə edildiyi də olub. Hazırda xəstəxanadakı xəstələrimizin əksəriyyəti 45 yaşdan yuxarı insanlardır.

– Koronavirus xəstələrinə oftalmoloji yardım göstərməli olmusunuz?

– Dəfələrlə. Xəstələrimizin çoxu viral konyunktivitdən əziyyət çəkir.

– Bir çox mütəxəssis virusun mutasiyaya uğradığını, daha aqressiv olduğunu iddia edirlər…

– Mən belə düşünmürəm, bu mövsümlə əlaqəlidir. Payızın gəlişi ilə hava temperaturu kəskin şəkildə düşdü və bu da bədənin müqavimətinə təsir etdi. Bundan əlavə, yayda, karantin səbəbi ilə insanlar lazımi şəkildə dincələ, gücünü bərpa edə bilməyib. Hər kəs D vitamini almaq üçün kifayət qədər günəş şüası qəbul etməyib. Müharibənin də rolu oldu. Hərbçilərimiz yola salındı, qohumları və dostları tərəfindən qarşılandı, çox sayda insanın iştirakı ilə şəhidlərin dəfn mərasimi keçirildi. Beləliklə, xəstəliyin sürətlə yayılması gözlənilən idi.

– Geniş maarifləndirmə kampaniyasına baxmayaraq, xəstəliyin başlanğıc mərhələsində qarşısının alınmasında və ya müalicəsində səhv edən vətəndaşlar var…

– Düşünürəm ki, belələri azlıq təşkil edir. Artıq neçə nəfərin bu virusu daha ciddi qəbul etdiyini görürük. Axı, hər kəsin artıq xəstəliyə yoluxan qohumları, qonşuları və ya dostları var.

Ancaq oxucularımızın diqqətini cəmləşdirmək istədiyim bir məqam var. Maskaları düzgün taxmaq vacibdir! Əvvəla, onlar tez-tez dəyişdirilməlidir. Maska maksimum üç-dörd saat qoruyur. Parça maskalara üstünlük verənlərə onun altından tibbi maskalar taxmağı məsləhət görürəm. N95 respirator maskaları ən yaxşı şəkildə qoruyur, onlar da tez-tez dəyişdirilməlidir. Potensial bir infeksiya mənbəyi ilə hər təmasdan sonra maskanı dəyişdirməli və əllərinizi düzgün şəkildə dezinfeksiya etməlisiniz – əvvəl spirtlə, yalnız sonra sabunla yuyun.

Ümumiyyətlə, toxunulmazlığın azalmasına səbəb olan hipotermiyanın qarşısını almaq üçün hava şəraitinə uyğun geyinmək də vacibdir. Yaxşı qidalanmalısınız. Yeməklər təbii məhsullardan hazırlanmalıdır. Tərəvəz və təzə sıxılmış şirələr qəbul etməlisiniz. Bütün bunlar bədəni gücləndirəcək, virus və bakteriyalardan qoruyacaq.

– Sonda oxucularımıza nə demək istərdiniz?

– Heç bir halda özünüzü müalicə ilə məşğul olmayın! İnternetdə koronavirus müalicəsi rejiminin tapıla biləcəyinə inanan xəstə kateqoriyası var. Onların müalicəsi bir qayda olaraq antibiotiklər, vitaminlər və sistemlə məhdudlaşır. Unutmayın, vaxtsız və səhv müalicə çox ciddi nəticələrə gətirib çıxarır.

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir